ΘΗΛΙΑ ΣΤΟ ΛΑΙΜΟ ΤΟΥ Η ΚΥΠΡΟΣ

Πηγή: Τα Νέα


του Γ. ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ


Ηταν ένας θάνατος για τον οποίο κανείς δεν είπε «ο νεκρός δεδικαίωται». Ο «σκύλος της ΕΣΑ» μάλλον πέθανε από τις κατάρες εκατομμυρίων ανθρώπων που δεν του συγχώρησαν ποτέ τον ολέθριο ρόλο του στην Κύπρο. 
Η ενδοχουντική δράση του όσο περνούσαν τα χρόνια έπαψε να απασχολεί. Οτι ανέτρεψε τον Παπαδόπουλο θεωρήθηκε περίπου φυσιολογικό εκ των υστέρων- έτσι γίνεται στα δικτατορικά καθεστώτα. Τα βασανιστήρια στο ΕΑΤ μπορεί να ξεχαστούν μαζί με αυτούς που τα υπέστησαν. Η σφαγή που οργάνωσε στο Πολυτεχνείο ήταν ένα φρικτό έγκλημα- μακρινό κιόλας. Αλλά η κυπριακή τραγωδία, έργο των χειρών του αποκλειστικά, ήταν μια θηλιά στον λαιμό του, πολύ πιο βαριά από τις καταδίκες του πολλές φορές σε ισόβια. Ηταν προδοσία. 


35 χρόνια και 7 μήνες. Επισήμως ο «αόρατος δικτάτωρ», κατά κόσμον- αποταχθείς εξευτελιστικά- ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης πέθανε από θερμοπληξία στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νικαίας, τα ξημερώματα της 16ης Αυγούστου 2010. Είχαν περάσει 35 χρόνια και επτά μήνες από τις 15 Ιανουαρίου του 1975 από τον εγκλεισμό του στον Κορυδαλλό, με τις πιο βαριές καταδίκες που επιβλήθηκαν ποτέ σε αξιωματικό μετά τον πόλεμο. Ανάμεσά τους και για εσχάτη προδοσία! Πίσω του άφησε ανοικτούς λογαριασμούς για όσα έγιναν σε κρίσιμες περιόδους της σταδιοδρομίας του. Και κυρίως όσα έγιναν εκείνον τον τραγικό Ιούλιο του 1974, όταν έστειλε τα τανκς να ανατρέψουν τον Μακάριο. Ισως όταν ανοίξει κάποτε πλήρως ο περίφημος «φάκελος της Κύπρου» θα εκπλαγούμε. Στο σκοτάδι. Για τον Ιωαννίδη ξέρουμε λίγα. Δεν παντρεύτηκε ποτέ- εκτός αν ληφθεί υπόψη ο «λευκός γάμος» που έκανε, από τη φυλακή, το 2003 με τη χήρα ενός παλαιού φίλου του- είχε μόνο μια αδελφή, σύζυγο κλινικάρχη της Αθήνας και από τους λίγους που τον επισκέπτονταν, μαζί με τον γιατρό που εκφώνησε και έναν μικρό επικήδειο στην κηδεία του. Φίλους δεν είχε και η σταδιοδρομία του στον Στρατό υπήρξε μυστηριώδης. Ξέρουμε ότι πήρε μέρος στον Εμφύλιο, υπηρέτησε συνεργαζόμενος με ακροδεξιά στοιχεία στην Κύπρο, είχε δράση βασανιστή στη Μακρόνησο. Προτιμούσε το σκοτάδι, όπου κάθε άλλο παρά αδρανής έμενε. Μετά το πραξικόπημα έστησε δικό του μηχανισμό και μετέτρεψε την ΕΣΑ σε ένα είδος Στάζι.

Ιδιότυπος, αντικομμουνιστής, αντικοινωνικός και αντιπαθητικός, δεν μίλησε ποτέ, δεν άφησε αρχείο, δεν έγραψε απομνημονεύματα και πήρε μαζί του τα μυστικά της ολέθριας σταδιοδρομίας του, την οποία προσπάθησε να συνεχίσει και ως κρατούμενος. Τον Φεβρουάριο του 1975 αναμείχθηκε στην απόπειρα πραξικοπήματος που κατέρρευσε πριν εκδηλωθεί.

Αμετανόητος. Πριν από δύο χρόνια έδειξε ότι θα αρχίσει να σπάει και ζήτησε να τον αφήσουν προσωρινά ελεύθερο, χωρίς να μετανιώνει για τη δράση του. Το δικαστήριο απέρριψε το αίτημα. Δικαίως. Ενώ στην Κύπρο υπάρχουν ακόμη αγνοούμενοι, ο κατ΄ εξοχήν υπεύθυνος επέμενε ότι «έκανε το καθήκον του».

Το παράδοξο είναι ότι αυτός ο μονόχνωτος συνωμότης, που δεν θέλησε να δώσει ποτέ εξηγήσεις για τη διαδρομή του από τον ΙΔΕΑ μέχρι τον Σαμψών, παραδέχτηκε ότι δεν κινήθηκε μόνος του. Στην τελευταία- ίσως και μοναδική- συνέντευξη που έδωσε πριν από μόλις έναν χρόνο στην εφημερίδα «Αδέσμευτος Τύπος», σαν να προαισθανόταν το τέλος του, δικαιολογήθηκε ότι «τον εξαπάτησαν οι Αμερικανοί». Οπως είπε, του είχαν υποσχεθεί ότι δεν θα επιτρέψουν τουρκική απόβαση μετά το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου. Και στη συνέχεια ότι θα πείσουν τους Τούρκους να αποχωρήσουν.

Ηθελε πόλεμο. Με αυτόν τον τρόπο επιβεβαίωσε ότι ο υπερατλαντικός παράγων αν μη τι άλλο γνώριζε το αποτρόπαιο σχέδιό του. Και αν δεν τον ενθάρρυνε, πάντως δεν τον απέτρεψε. Κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να πιστέψει τι λέει προς το τέλος του βίου του ένας άνθρωπος σαν τον «Μίμη», της χούντας, αλλά εν προκειμένω αναφέρει ονόματα και περιστατικά. Ο αμερικανός υφυπουργός Σίσκο και ο πρεσβευτής Τάσκα ήταν παρόντες στις συσκέψεις που έγιναν στο Πεντάγωνο μετά την εισβολή. Σ΄ αυτές τις συσκέψεις ο Ιωαννίδης επέβαλε την επιστράτευση-φιάσκο. Αλλά δεν μπόρεσε να επιβάλει και τον πόλεμο με την Τουρκία, τον οποίο μέχρι που πέθανε νόμιζε ότι θα κέρδιζε. Ανάμεσα στα επιχειρήματά του ήταν ότι: «Οι περισσότεροι ανώτεροι αξιωματικοί είχαμε πολεμική εμπειρία από την περίοδο 1946-49, ενώ οι Τούρκοι είχαν να πολεμήσουν από το ΄22».

Οι- χουντικοί- αρχηγοί των τριών Οπλων και ο «πρόεδρος» Γκιζίκης έκαναν χωριστές συσκέψεις και τον «πρόδωσαν»- τον προδότη. Δηλαδή αποφάσισαν να καλέσουν τους πολιτικούς να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά που άναψε ο ταξίαρχος, τον οποίο ο ίδιος ο Παπαδόπουλος θεωρούσε «Αρσακειάδα». Μέχρι που τον έδεσε.

Ούτε καλημέρα. Από την αμερικανική πλευρά δεν υπήρξε κανένας σχολιασμός. Ποιος έδινε σημασία άλλωστε σε όσα έλεγε αυτός ο παράξενος γέρος που σάπιζε στη φυλακή, απομονωμένος ακόμη και από τους συνενόχους του. Ούτε οι λοιποί ενεχόμενοι στο έγκλημα αντέδρασαν- όσοι ζουν ακόμη εννοείται. Αλλωστε οι Απριλιανοί τον είχαν κομμένο. Στη φυλακή δεν του απηύθυναν καν τον λόγο. Ακόμη και όταν έμεινε στον Κορυδαλλό αυτός και ο Ντερτιλής, που συνεχίζει έγκλειστος και αμετανόητος, δεν έλεγαν ούτε καλημέρα. Ιδιοτροπίες κολονέλων.

Εκλεισε ο κύκλος. Με τον θάνατο του Ιωαννίδη έκλεισε ο πραγματικός κύκλος της Μεταπολίτευτης. Και δικαιώθηκε και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής που είχε υποσχεθεί «όταν λέμε ισόβια εννοούμε ισόβια». Εστω και αν οι περισσότεροι από τους πρωταίτιους βγήκαν λόγω ανηκέστου βλάβης της υγείας τους- που κατέστησε την αποφυλάκισή τους ανθρωπιστική υπόθεση- και ο Αγγελής αυτοκτόνησε στο κελί του. Ακόμη και όταν επί των ημερών του Ευάγγελου Γιαννόπουλου στο υπουργείο Δικαιοσύνης είχε αρχίσει μια περίεργη συζήτηση για την αποφυλάκισή του, ο Ιωαννίδης προτίμησε πεισματικά να μείνει στη φυλακή. Προφανώς θα είχε τους λόγους τους που δεν θα μάθουμε ποτέ. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι ελάχιστοι πήγαν στο Α΄ Νεκροταφείο. Για τους υπόλοιπους ο μόνος λόγος να παραστούν σε μια τέτοια κηδεία θα ήταν για να βεβαιωθούν ότι πέθανε.