ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ Η αφύπνιση των Αράβων

www.tanea.gr

Είµαι µια λιβανέζα απόγονος της γενιάς που έζησε την άνοδο και την πτώση του αραβικού εθνικισµού. Παρασυρµένοι από τον ιδεαλισµό της δεκαετίας του ’60, θεωρήσαµε τον Νάσερ προσωποποίηση των αξιών της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της αξιοπρέπειαςπου εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσµο, από την Κούβα µέχρι τοΒιετνάµ.Μετά τηνπτώση του όµως και την ήττα από το Ισραήλ στον Πόλεµο των Εξι Ηµερών, τα όνειρα της ενότητας,της αυτοδιάθεσης και του εθνικισµού σιγά σιγά εξαφανίστηκαν. Επρεπε να έρθουν τα µέσα της δεκαετίας του ’90 για να παρουσιαστεί στους Αραβες µια ισχυρή φυσιογνωµία µε το όνοµα Χασάν Νασράλα. Ηταν ο ηγέτης της Χεζµπολάχ. Χάρη στον τερµατισµό της 25χρονηςκατοχής του Νότιου Λιβάνου από το ΙΣραήλ, ο Νασράλα έγινε η πιοδηµοφιλής µορφή στηΜέση Ανατολή. Λόγω των σιιτικών του φρονηµάτων, όµως, των σχέσεώντου µε το Ιράνκαι τηςπολυπλοκότητας της λιβανικής πολιτικής, οι νίκες της Χεζµπολάχ δεν µπόρεσαννα ανεβάσουν το ηθικό τωνΑράβων.

Αυτό, σε συνδυασµό µε τους αυταρχικούς ηγέτες, µονάρχες και δικτάτορες, µας έκανε να πιστέψουµε ότι δεν µπορούµε να ανήκουµε σε χώρες όπου κυριαρχούν η ελευθερία, η δικαιοσύνη, η δηµιουργικότητα και η δηµοκρατία. Πιστέψαµε ότι αυτά δεν είναι αραβικά χαρακτηριστικά. Και δεχθήκαµε να γίνουµε γνωστοί για τους δικτάτορες, το πετρέλαιο, τον συντηρητισµό, τον θρησκευτικό φονταµενταλισµό, τον αναλφαβητισµό και τον υπερκαταναλωτισµό (αυτά τα Gucci κάτω από την µπούρκα). Αυτή είναι ηαραβικήαµηχανία, για να χρησιµοποιήσω την έκφραση του λιβανέζου δηµοσιογράφουΣαµίρ Κασίρ από το αξιόλογο βιβλίο του «Τι σηµαίνει Αραβας». Είναικάτι πουδιεισδύει στις καρδιές µας,στην ιστορία µας, κατατρώει την υπερηφάνειά µας, ακόµη καιτη σχέσηµας µε τα αραβικά. Στη χώρα µου, οι γονείς απευθύνονται στα παιδιά τους στα αγγλικά ή τα γαλλικά, αφήνοντας τα αραβικά για το σχολείο. Το αποτέλεσµα είναι ότι για πολλούς νέους Λιβανέζους τα αραβικά δεν είναι η γλώσσα της καρδιάς, αλλά µια επίσηµη, απρόσωπηγλώσσα που κάνει µόνογια τηντηλεόραση και τα παλιά βιβλία.
Ετσι, οιεπαναστάσεις στηνΤυνησία και την Αίγυπτο – την αραβική χώρα µε τον µεγαλύτερο πληθυσµό και άλλοτε ηγέτιδα του παναραβισµού – αποτέλεσαν µια απίστευτη αφύπνιση για κάθε Αραβα, µια σεισµική µεταβολή του τρόπου µετον οποίο αντιλαµβανόµαστε τον εαυτόµας. Πόσολάθος µουήταν να νοµίζω ότι ο Μοχάµεντ Μπουαζίζι, ο νεαρός Τυνήσιος που αυτοπυρπολήθηκε, ήταναπλώς άλλοένα θύµατου ωµού καθεστώτος τουΜπεν Αλι!∆εν είχα καταλάβει τότε ότι θα γινόταν ένας ήρωας της επανάστασης που ερχόταν. Παγιδευµένη στην αραβικήαµηχανία µου, δεν µπορούσα να δω ότιγινόταν µια πραγµατική αλλαγή, µέχρι την ηµέρα που ο Μπεν Αλι εγκατέλειψε τη χώρα. Πόσο λάθος µου ήταν επίσης να αισθάνοµαι θλίψη και για τους Αιγύπτιους που αυτοπυρπολήθηκαν!
Ξαφνικά, αισθάνεσαι όµορφα πουείσαι Αραβας αυτές τις ηµέρες.