Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2011

Ο ρόλος του στρατού στη νέα ανάφλεξη

http://news.kathimerini.gr

Παιχνίδια εξουσίας με φόντο τις πρώτες ελεύθερες βουλευτικές εκλογές στην Αίγυπτο


Η υποψία, για κάποιους βεβαιότητα, ότι το Ανώτατο Συμβούλιο Ενόπλων Δυνάμεων φρενάρει, αντί να διευκολύνει, την πορεία προς τον εκδημοκρατισμό της Αιγύπτου, έστειλε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και πάλι στους δρόμους του Καΐρου, σε σφοδρές μάχες που διήρκεσαν, ασταμάτητα, από το βράδυ της περασμένης Παρασκευής ώς τα ξημερώματα της Πέμπτης, με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 41 διαδηλωτών και τον τραυματισμό περίπου 2.000.


Η χρονική στιγμή της νέας ανάφλεξης είναι εκ πρώτης όψεως δύσκολο να ερμηνευθεί: Αύριο και μεθαύριο έχει προγραμματισθεί να διεξαχθεί ο πρώτος γύρος των πρώτων ελεύθερων βουλευτικών εκλογών στην ιστορία της Αιγύπτου, για ποιο λόγο άραγε τόσοι άνθρωποι θέλησαν να ρισκάρουν τη ζωή τους ακριβώς τη στιγμή που κέρδισαν το δικαίωμα να εκφραστούν στις κάλπες;

Η απάντηση έχει να κάνει με την απόφαση του στρατιωτικού συμβουλίου, υπό τον στρατάρχη Τανταουί, να παραμείνει στην εξουσία ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών, που θα γίνουν τμηματικά σε διάστημα επτά μηνών. Μετά την επανάσταση που οδήγησε στην απομάκρυνση του επί τρεις δεκαετίες δικτάτορα Χόσνι Μουμπάρακ, τον Φεβρουάριο, ο στρατός ανέλαβε την εξουσία ως «μεταβατική λύση». Τα σχέδια για εξάμηνη διακυβέρνηση από το στρατιωτικό συμβούλιο αντικαταστάθηκαν γρήγορα από σχέδια για παραμονή «ώς τα τέλη του 2012 - αρχές του 2013», που μετατράπηκαν σε «καλοκαίρι του 2012» μόνο μετά την πίεση των διαδηλωτών την τελευταία εβδομάδα.

Επίσης, υπό την πίεση των διαδηλωτών, το στρατιωτικό συμβούλιο αντικατέστησε στην ηγεσία της κυβέρνησης έναν πρώην πρωθυπουργό του Μουμπάρακ (τον Εσάμ Σαράφ, που παραιτήθηκε στις αρχές της εβδομάδας) με έναν άλλο πρώην πρωθυπουργό του Μουμπάρακ, τον 78χρονο Καμάλ αλ Γκατζούρι. Στο πρώτο του τηλεοπτικό διάγγελμα, την Παρασκευή, ο Γκατζουρί, που δυσκολευόταν να εκφραστεί, διαβεβαίωσε τους Αιγυπτίους ότι η κυβέρνησή του θα έχει μεγαλύτερη εξουσία από όλες τις προηγούμενες - αν και το διάγγελμα έγινε από το υπουργείο Αμυνας και περιλάμβανε κατ' επανάληψη τη φράση «όπως λέει ο στρατάρχης».

Αυτή η χειρονομία ανακύκλωσης ήταν ευνόητο ότι δεν κάλυψε τις επιθυμίες των διαδηλωτών, που ζητούν ελεύθερες εκλογές υπό την καθοδήγηση μεταβατικής κυβέρνησης πολιτικών προερχόμενων από όλο το φάσμα. Κάτι τέτοιο θα συνιστούσε πολύ μεγαλύτερη πολιτική τομή από όσο επιφανειακά φαίνεται.

Oικονομική ισχύς

Στις δεκαετίες παραμονής του στην εξουσία, ο αιγυπτιακός στρατός έχει συγκεντρώσει σημαντική οικονομική ισχύ και υποστήριξη πολύ ισχυρών κύκλων εντός και εκτός Αιγύπτου. Την προηγούμενη εβδομάδα, το στρατιωτικό συμβούλιο προτίμησε να ρίξει τελείως τη μάσκα του θεματοφύλακα της επανάστασης και να αφήσει τις δυνάμεις ασφαλείας να πυροβολούν ανοικτά διαδηλωτές, παρά να εγκαταλείψει την εξουσία, την οποία υποτίθεται ότι θα παραδώσει σε έξι μήνες.

Αναπαράγοντας στο ακέραιο τη νοοτροπία της εποχής Μουμπάρακ, ο στρατός επί μέρες διέψευδε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν όπλα εναντίον των διαδηλωτών, την ίδια στιγμή που τα νοσοκομεία δέχονταν εκατοντάδες τραυματίες και δεκάδες νεκρούς από σφαίρες, ενώ στις τηλεοράσεις και στο Ιντερνετ κυκλοφορούσαν πλάνα πολλών και διαφορετικών αστυνομικών που άνοιγαν πυρ.

Μεγάλη απούσα από τις κινητοποιήσεις ήταν η πολιτική δύναμη που δεν έχει συμφέρον από την αναβολή των εκλογών, δηλαδή η Μουσουλμανική Αδελφότητα. Οσο περνά ο καιρός, τόσο η αδελφότητα χάνει την αύρα τής μοναδικής αντιπολίτευσης που είχε επί εποχής Μουμπάρακ, και τόσο η νεολαία την εγκαταλείπει. Μπροστά στο ενδεχόμενο μείωσης της εκλογικής επιρροής του, το ισλαμικό κόμμα προτιμά να ανεχθεί τους στρατηγούς.

Οι τραυματίες σε εκκλησίες και τζαμιά

Στις παρυφές της πλατείας Ταχρίρ, το τέμενος Ομάρ Μακράμ και η Ευαγγελική Εκκλησία του Καΐρου έχουν μετατραπεί σε νοσοκομεία εκστρατείας, με δεκάδες εθελοντές γιατρούς και νοσηλευτές να παραλαμβάνουν επί 24ώρου βάσεως πολλές εκατοντάδες τραυματίες. Η δημοσιογράφος Γιασμίν Φατχί περιγράφει στην εφημερίδα «Αχράμ» ότι ανάμεσα στον πόνο των τραυματιών και το τρομακτικό στρες των γιατρών, έχει αναδυθεί εξαιρετικό πνεύμα συνεργασίας που αφήνει πίσω του τα όρια των θρησκειών, ενσωματώνοντας μόνο το μήνυμα της αγάπης. «Νομίζω ότι αυτό που με κάνει να χαμογελώ είναι η απίστευτη σύμπνοια ανάμεσα σε μουσουλμάνους και χριστιανούς» λέει ένας εθελοντής. «Είμαστε όλοι Αιγύπτιοι και η θρησκεία δεν έχει σημασία». Διαδηλωτές με τραύματα από σφαίρες, σκάγια ή πέτρες, αναίσθητοι ή σε κατάσταση επιληπτικού σοκ λόγω των δακρυγόνων, καταφθάνουν με τα ασθενοφόρα στους περιβόλους της εκκλησίας και του τζαμιού, όπου γίνεται η διαλογή. Τα πιο σοβαρά περιστατικά χειρουργούνται στο εσωτερικό του τζαμιού, όπου 107 εθελοντές εργάζονταν χωρίς σταματημό έως τα ξημερώματα της Πέμπτης. Η επιλογή της εκκλησίας και του τζαμιού για την εγκατάσταση των νοσοκομείων έχει να κάνει με την ελπίδα ότι εκεί οι δυνάμεις ασφαλείας δεν θα επέμβουν, σε αντίθεση με άλλους σταθμούς πρώτων βοηθειών γύρω από την πλατεία, όπου την τελευταία εβδομάδα οι δυνάμεις ασφαλείας σκότωσαν δεκατρείς γιατρούς και νοσηλευτές.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου