Η κρίση δυσχεραίνει την μεταπολίτευση στην Αίγυπτο

http://www.tovima.gr

Μεγάλη η πρόκληση για τους Ισλαμιστές που ανέρχονται τώρα στην εξουσία

 

REUTERS/Mohamed Abd El-Ghany

Το Βήμα, The New York Times

Επειτα από έναν χρόνο ατελείωτων αναταραχών και στρατιωτικής διακυβέρνησης, η Αίγυπτος αντιμετωπίζει μία οικονομική κρίση που θα μπορούσε να υπονομεύσει την πολιτική της μετάβαση και να αποτελέσει μία καθοριστική πρόκληση για τους Ισλαμιστές που ανέρχονται τώρα στην εξουσία.

Με συσσωρευόμενα χρέη, αμελητέα οικονομική ανάπτυξη και περιορισμένα συναλλαγματικά διαθέσιμα, οι στρατιωτικοί ηγέτες και το νέο κοινοβούλιο που απαρτίζεται στην πλειοψηφία του από Ισλαμιστές, τώρα έρχονται αντιμέτωποι με μερικές δύσκολες επιλογές, ξεκινώντας με μία απαραίτητη περαιτέρω υποτίμηση του νομίσματος της Αιγύπτου που θα προκαλέσει αύξηση στις τιμές των βασικών αγαθών.

Η κυβέρνηση ίσως υποχρεωθεί σύντομα να αναθεωρήσει το σύστημα των ενεργειακών επιδοτήσεων, που τώρα αντιστοιχούν στο ένα πέμπτο των κυβερνητικών δαπανών. Οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων και οι μειώσεις στις επιδοτήσεις έχουν προκαλέσει εξεγέρσεις στη χώρα κατά το παρελθόν. Χαρακτηριστικό της σοβαρότητας της κατάστασης είναι, η επανέναρξη των συνομιλιών με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σχετικά με τους όρους ενός δάνειου 2,5 δισ. ευρώ.

Οι στρατηγοί είχαν απορρίψει την πρόταση ως προσβολή προς την εθνική κυριαρχία, αλλά τώρα αξιωματούχοι της κυβέρνησης λένε ότι μπορεί να ζητήσουν ακόμη μεγαλύτερο δάνειο. Επιπλέον, η Μουσουλμανική Αδελφότητα, η επί μακρόν εκτός νόμου ισλαμική οργάνωση που τώρα ελέγχει τις μισές έδρες στο νέο Κοινοβούλιο, κατέστησε γνωστή την υποστήριξή της στο σχέδιο οικονομικής ενίσχυσης στην κατ ' ιδίαν συνάντησή της με εκπροσώπους του ΔΝΤ - μία ακόμη πιο εντυπωσιακή μεταστροφή μετά από οκτώ δεκαετίες αποκήρυξης της δυτικής αποικιοκρατίας και της αραβικής εξάρτησης.

Οι ηγέτες της Αδελφότητας πρόθυμα αναγνωρίζουν ότι οι χειρισμοί τους στην κρίση θα είναι ένα τεστ της ικανότητάς τους να κυβερνήσουν. Ενώ οι ακτιβιστές εστίαζαν την προσοχή τους στην απομάκρυνση του στρατού από την εξουσία, τα οικονομικά προβλήματα αποτελούν εμπόδιο στον σκοπό τους επειδή πολλοί Αιγύπτιοι επιθυμούν πια η χώρα να επιστρέψει στη σταθερότητα. Πουθενά αλλού δεν έχουν γίνει πιο εμφανείς οι οικονομικές αντιξοότητες από ό,τι στη βιομηχανία του γάμου, που στην Αίγυπτο συνιστά ένα ακριβό τελετουργικό μετάβασης στην ενήλικη ζωή και παράγει έσοδα σχεδόν ίσα με την ετήσια αμερικανική βοήθεια στη χώρα.

Σε μία φτωχή συνοικία του Καΐρου, γραφεία που οργανώνουν γάμους λένε ότι έχουν ρίξει το κόστος, καθώς τα ζευγάρια δεν μπορούν να πληρώσουν περισσότερα από 80 ευρώ για τη τελετή τη στιγμή που πριν από την επανάσταση πλήρωναν 200. Κοσμηματοπωλεία αναφέρουν ότι το μέσο ποσό που διαθέτουν οι γαμπροί για τις νύφες έχει μειωθεί κατακόρυφα, ενώ οι ντι τζέι παίζουν μουσική σε περίπου δύο ή τρεις γάμους τον μήνα από δέκα πριν από την επανάσταση.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του 26χρονου οδηγού ταξί με πανεπιστημιακό πτυχίο Ιμπραχίμ Μοχάμεντ.

Οι αναδουλειές δεν του επέτρεψαν να συγκεντρώσει τις περίπου 5.500 ευρώ για ένα μικρό διαμέρισμα, έπιπλα, έναν μικρό γάμο και τα κοσμήματα της νύφης, που χρειάζεται για να παντρευτεί. «Αν δεν είχε γίνει η επανάσταση τώρα θα μπορούσα να παντρευτώ» λέει. Οι λόγοι των δεινών του διογκώθηκαν τον τελευταίο χρόνο: μία ουσιαστική πτώση των ξένων επενδύσεων, μείωση κατά 30% των τουριστικών επισκέψεων και μηδενική οικονομική ανάπτυξη. Ο επίσημος δείκτης ανεργίας είναι 12%, αλλά μεταξύ των νέων ανθρώπων το πραγματικό ποσοστό ανεργίας είναι τουλάχιστον διπλάσιο. Ο πληθωρισμός έχει φθάσει σε διψήφια ποσοστά και η συναλλαγματική ισοτιμία της αιγυπτιακής λίρας δέχεται ισχυρές πιέσεις. Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα έχουν μειωθεί, καθώς η κυβέρνηση δαπανά περίπου 1,5 δισ. ευρώ τον μήνα στη χαμένη μάχη ενίσχυσης της λίρας.

Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα περιορίστηκαν σε περίπου 8 δισ. ευρώ, ενώ πριν από την επανάσταση ήταν 28 δισεκατομμύρια. Σύμφωνα με οικονομολόγους οι στρατιωτικοί ηγέτες της Αιγύπτου συνέβαλαν στην οικονομική κρίση απορρίπτοντας το δάνειο από το ΔΝΤ τον περασμένο Ιούνιο, το οποίο θα είχε προσφέρει το απαραίτητο σκληρό νόμισμα αλλά και τις εγγυήσεις που θα καθησύχαζαν τους ξένους επενδυτές και τα κράτη που θα προσέφεραν βοήθεια.