Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2016

Το νομοσχέδιο για τη θητεία διαιωνίζει τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τους αντιρρησίες συνείδησης, του Γιώργου Καρατζά

/var/www/rednotebook.gr/httpdocs/wp content/uploads/2015/06/150615 antirisies 01 webΤο σχέδιο νόμου για τη θητεία με τίτλο «Ρύθμιση Θεμάτων Μεταθέσεων Οπλιτών», που προωθεί ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Κ. Ήσυχος, δεν θεσπίζει καμιά ουσιαστική αλλαγή στη νομοθεσία περί αντιρρησιών συνείδησης, με αποτέλεσμα να συνεχίζεται η κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η πολιτική ηγεσία θα όφειλε να λάβει υπόψη της όλους τους διεθνείς (όργανα ΟΗΕ, Συμβούλιο της Ευρώπης, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) και ελληνικούς θεσμούς (Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), Συνήγορος του Πολίτη (ΣτΠ)), καθώς  και τις διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων (π.χ. Διεθνής Αμνηστία) και τις συστάσεις τους. 

Όπως άλλωστε και τα όσα λέει το Τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ, όσα έλεγαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στις ερωτήσεις που κατέθεταν τόσα χρόνια, αλλά και το Γραφείο του κ. Τσίπρα προεκλογικά.
Πιο συγκεκριμένα:
  1. Η διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας των αντιρρησιών συνείδησης, παραμένει τιμωρητική: 15 μήνες έναντι 9 της στρατιωτικής θητείας για την συντριπτική πλειονότητα των στρατευσίμων, δηλαδή προσαύξηση 66%. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ζητήσει εδώ και πολλά χρόνια, η εναλλακτική να είναι ισόχρονη με τη στρατιωτική (European Parliament resolution on the situation concerning basic rights in the European Union (2001) (2001/2014(INI))Chapter 2:FreedomsFreedom of thoughtconscience and religion, παράγραφος 42). Η Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έχει ζητήσει να μην ξεπερνά η προσαύξηση το 50% γιατί αλλιώς παραβιάζεται το άρθρο 1, παρ. 2, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη. Η ΕΕΔΑ έχει ζητήσει ήδη από το 2004, η προσαύξηση να είναι 50%. (βλ. ΕΕΔΑ, Προτάσεις της 10/6/2004 όπως τροποποιήθηκαν στις 01/07/04 επί ζητημάτων αντιρρησιών συνείδησης και του θεσμού της εναλλακτικής-πολιτικής κοινωνικής υπηρεσίας στην Ελλάδα, παράγραφος 4).
  2.  Εφόσον η εναλλακτική υπηρεσία είναι τιμωρητική, δε θα πρέπει κανείς να τιμωρείται (εν προκειμένω με ποινή φυλάκισης έως 2 έτη και πρόστιμο 6.000 ευρώ για κάθε περίοδο ανυποταξίας) επειδή αρνείται να την υπηρετήσει. Όπωςαναφέρει η Διεθνής Αμνηστία, οι «αντιρρησίες συνείδησης δεν θα πρέπει να συλλαμβάνονται, να διώκονται, να τιμωρούνται με πρόστιμα ή να φυλακίζονται εξαιτίας της άρνησής τους να καταταγούν στο στρατό για λόγους συνείδησης ή επειδή αρνούνται να υπηρετήσουν μια εναλλακτική υπηρεσία που είναι τιμωρητική ή συνιστά διάκριση. Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (Γενικό Σχόλιο 22, 1993) και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Μπαγιατιάν κατά Αρμενίας, Τμήμα Μείζονος Σύνθεσης, απόφαση της 7ης Ιουλίου 2011), έχουν ρητά αναγνωρίσει ότι το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική θητεία προστατεύεται από το δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας, όπως ορίζεται από το Άρθρο 18 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και το Άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αντίστοιχα. Τα διεθνή πρότυπα ορίζουν επίσης ότι οποιαδήποτε εναλλακτική υπηρεσία υποχρεούνται να υπηρετήσουν οι αντιρρησίες συνείδησης πρέπει να είναι γνήσια πολιτική, υπό πολιτικό έλεγχο, και μη τιμωρητικής φύσης ή διάρκειας.»
  3. Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έχει συστήσει εδώ και 10 χρόνια να περάσει η διαδικασία εξέτασης σε πολιτικές αρχές εκτός Υπουργείου Άμυνας (CCPR/CO/83/GRC 25 Απριλίου 2005, παράγραφος 15). Επιπλέον, ο Συνήγορος του Πολίτη, σε σύστασή του, το 2013, με τίτλο «Εξέταση αιτήσεων αναγνώρισης αντιρρησιών συνείδησης» αναφέρει:«Η προσωπική συνέντευξη ως μέσο διαπίστωσης λόγων συνείδησης είναι αυτή καθ’ εαυτήν αμφιλεγόμενη, στο μέτρο που υπάγει το ενδιάθετο φρόνημα σε έλεγχο ειλικρίνειας. Καθίσταται όμως ακόμη περισσότερο ανησυχητική τόσο εξαιτίας προβλημάτων στη συγκρότηση και τη λειτουργία της επιτροπής (συχνή απουσία των μη στρατιωτικών, ελλιπής αιτιολόγηση), όπως αυτά προκύπτουν από σειρά σχετικών αναφορών, όσο και εξαιτίας μιας πάγιας πρακτικής άνισης μεταχείρισης: ενώ για τους λεγόμενους «θρησκευτικούς» αντιρρησίες η επιτροπή αρκείται στην προσκόμιση πιστοποιητικού της οικείας θρησκευτικής κοινότητας και δεν τους καλεί καν σε συνέντευξη, οι λεγόμενοι «ιδεολογικοί» αντιρρησίες συχνά καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις που άπτονται ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, όπως η ένταξη σε συγκεκριμένο πολιτικό χώρο».
  4. Οι δίκες αντιρρησιών συνείδησης σε στρατοδικεία παραβιάζουν το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη (Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όπως έχει κρίνει το ΕΔΑΔ στην υπόθεση Erçep V Turkey, απόφαση 22/11/2011 και σε μεταγενέστερες, όπως Feti Demirtas v Turkey και Savda v Turkey). Ο ΣτΠ έχει ζητήσει από το 1999, στην ειδική έκθεσή του, με τίτλο «Ο θεσμός της εναλλακτικής πολιτικής-κοινωνικής υπηρεσίας, προτάσεις αναμόρφωσης» να υπάρχουν αυτοτελή αδικήματα άρνησης εκτέλεσης εναλλακτικής υπηρεσίας, αντίστοιχα της ανυποταξίας και της λιποταξίας, εκτός στρατιωτικής δικαιοσύνης. Και γενικά να υπάρχει αυτοτελές σύστημα κυρώσεων για τους αντιρρησίες, και όχι έκπτωση από την ιδιότητα και κλήση για στράτευση.
  5. Οι ερήμην καταδίκες (γενικά, άρα και των αντιρρησιών), τουλάχιστον στις περιπτώσεις που δεν γίνονται εις γνώσην του κατηγορουμένου, παραβιάζουν το άρθρο 14 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, όπως επισημαίνει και η Διεθνής Αμνηστία, με αφορμή την υπόθεση Γκλαρνέτατζη. Για τις ερήμην καταδίκες βλ. επίσης: α) Human Rights Committee Maleki v ItalyHRCUN DocCCPR/C/66/D/699/1996 (1999) §9.4, 9.5β) Concluding Observations: Croatia, UN Doc. CCPR/C/HRV/CO/2 (2009) §11γECtHR Colozza v Italy (9024/80), (1985) §29.
  6. Οι επανειλημμένες διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης οι οποίοι έχουν προηγουμένως καταδικασθεί ή αθωωθεί για την ίδια πράξη τους να αρνούνται να στρατευθούν για λόγους συνείδησης, παραβιάζουν το Άρθρο 14.7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο ορίζει ότι «κανένας δεν πρέπει να δικάζεται ή να τιμωρείται ξανά για αδίκημα για το οποίο έχει τελεσίδικα καταδικαστεί ή αθωωθεί σύμφωνα με το δίκαιο και τον κώδικα ποινικής δικονομίας κάθε χώρας». Αυτό άλλωστε έχει κρίνει και η Ομάδα Εργασίας του Ο.Η.Ε. για την Αυθαίρετη Κράτηση (βλ. Γνώμη Νο 36/1999 (Τουρκία)Γνώμη Νο 24/2003 (Ισραήλ)). Να σταματήσουν οι επανειλημμένες διώξεις των αντιρρησιών είχε ζητήσει και η Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ (Commission on Human Rights 1998/77 §5). Επίσης το ίδιο ζητά και η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (Human Rights CommitteeGeneral Comment 32 (2007) §55). Την παύση των αλλεπάλληλων διώξεων έχει ζητήσει από το 2004 και η ΕΕΔΑ (βλ. ΕΕΔΑ, Προτάσεις της 10/6/2004 όπως τροποποιήθηκαν στις 01/07/04 επί ζητημάτων αντιρρησιών συνείδησης και του θεσμού της εναλλακτικής-πολιτικής κοινωνικής υπηρεσίας στην Ελλάδα, παράγραφος 5). Τα ίδια λέει και η Διεθνής Αμνηστία.
  7. Οι διώξεις στρατευσίμων επειδή ανέπτυξαν αντίρρηση συνείδησης μετά την κατάταξη για θητεία ή επαγγελματιών μελών των ενόπλων δυνάμεων, επίσης παραβιάζουν το δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας. Δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης πρέπει να υπάρχει και μετά την κατάταξη, ακόμα και για τους επαγγελματίες στρατιωτικούς. Αυτά λένε η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβούλιου της Ευρώπης (Recommendation 1518 (2001) 1, παράγραφοι 5i, 5ii), η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, (Recommendation CM/Rec(2010)4 § 42-46), η Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (Commission on Human Rights1993/84), η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (βλ. π.χ. Concluding observations of the Human Rights CommitteeSPAINCCPR/C/79/Add.61, 3 April 1996, § 15, 20), αλλά και η Διεθνής Αμνηστία.
  8. Η a priori απόρριψη αιτημάτων αναγνώρισης της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης, επίσης παραβιάζει το δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης συνείδησης και θρησκείας. Ο Συνήγορος του Πολίτη, ήδη από το 1999, στην ειδική έκθεσή του, με τίτλο «Ο θεσμός της εναλλακτικής πολιτικής-κοινωνικής υπηρεσίας, προτάσεις αναμόρφωσης», έχει ζητήσει να απαλοιφούν τα λεγόμενα «αμάχητα τεκμήρια» που σήμερα υπάρχουν στην παράγραφο 3 του άρθρου 59 και στο στοιχείο α της παραγράφου 5 του άρθρου 64 του νόμου 3421/2005,
  9. Επί πλέον, συγκεκριμένα το εδάφιο γ, της παραγράφου 3 του άρθρου 59 του νόμου 3421/2005, που αναφέρεται σε εκκρεμούσα δίωξη, παραβιάζει το τεκμήριο της αθωότητας, που κατοχυρώνεται μεταξύ άλλων από το άρθρο 14.2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα.
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις σημαντικότερες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των αντιρρησιών συνείδησης, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή πρότυπα. Παραβιάσεις που δεν τερματίζονται από το παρόν νομοσχέδιο.
Η νέα ηγεσία του ΥΠΕΘΑ δεν μπορεί να ακολουθεί την πεπατημένη των προκατόχων της. Και από την άποψη αυτή είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι τα στρατοδικεία αντιρρησιών συνείδησης, συμπεριλαμβανομένων ολικών αρνητών στράτευσης, έχουν ενταθεί το τελευταίο διάστημα. Πριν από ένα μήνα είχαμε τη νέα καταδίκη του Μιχάλη Τόλη. Την Τρίτη 16/6/2015 είναι προγραμματισμένη η εκδίκαση της έφεσης του Δημήτρη Κ. Σωτηρόπουλου στην πρωτόδικη ποινή 10 μηνών με διετή αναστολή, ενώ την επομένη είναι προγραμματισμένη άλλη μια δίκη, ενός ολικού αρνητή στράτευσης.
Παράλληλα πληθαίνουν οι πληροφορίες για απορρίψεις «ιδεολογικών» αντιρρησιών συνείδησης, που αιτούνται να υπηρετήσουν την εναλλακτική υπηρεσία, παρότι τιμωρητική. Απορρίψεις οι οποίες, εφόσον τα άτομα που αφορούν εμμείνουν στη συνειδησιακή τους αντίρρηση να στρατευθούν, ενδέχεται να επιφέρουν και γι’ αυτούς καταδίκες από στρατοδικεία και εξοντωτικά πρόστιμα. Είναι δυνατό οι απορρίψεις αυτές να φέρουν πλέον την υπογραφή του ΑΝΥΕΘΑ κ. Κώστα Ήσυχου;
Ο Γιώργος Καρατζάς είναι αντιρρησίας συνείδησης.
http://rednotebook.gr/2015/06/to-nomoschedio-n-d/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου