Πυρκαγιά στο Λονδίνο: Ο Τρίτος Κόσμος χτυπά την πόρτα του Πρώτου, της Μαριάννας Τζιαντζή

Από την πρώτη στιγμή οι πυρόπληκτοι ένοικοι του συγκροτήματος υπογράμμισαν τον ταξικό χαρακτήρα της πυρκαγιάς. Ο oυρανοξύστης ήταν θύμα «και» των περικοπών στις κρατικές δαπάνες, όχι απλώς των κακοτεχνιών.

Μια φονική πυρκαγιά σε ένα πολυώροφο κτίριο είναι είδηση, όμως η απήχηση του γεγονότος δεν εξαρτάται από τον αριθμό των θυμάτων αλλά από το σημείο, από τη γεωγραφική θέση του συμβάντος. Όταν το φλεγόμενο κτίριο βρίσκεται στην καρδιά της πρωτεύουσας μιας από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο, όπως συνέβη με το 24ώροφο πύργο στο Βόρειο Κένσινγκτον στο Λονδίνο, η είδηση γίνεται πρωτοσέλιδο. Όμως η ευαισθησία μας ή μάλλον το ενδιαφέρον μας έχει γεωγραφικό, για την ακρίβεια ευρωπαϊκό πρόσημο και μάλλον αμβλύνεται όσο ο τόπος της συμφοράς μετατοπίζεται προς τα ανατολικά ή προς το νότιο ημισφαίριο.

Στη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα, φονικές πυρκαγιές έχουν ξεσπάσει σε εργοστάσια έτοιμων ενδυμάτων στο Μπανγκλαντές και το Πακιστάν, κάποια από τα οποία ήταν δυτικών συμφερόντων.

· Τον Νοέμβριο του 2012 μια πυρκαγιά σε ένα εργοστάσιο που στεγαζόταν σε 9ώροφο κτίριο στο Μπανγκλαντές άφησε πίσω της 111 νεκρούς εργάτες και εργάτριες. Οι οικογένειες των θυμάτων έλαβαν 1.250 δολάρια αποζημίωση για κάθε νεκρό μέλος τους.

· Το 2015 ξεσπά πυρκαγιά σε ένα εργοστάσιο έτοιμων ενδυμάτων στο Πακιστάν. Ο απολογισμός είναι 258 νεκροί εργάτες και εργάτριες.

· Μόλις πέρυσι ξεσπά μια πυρκαγιά στο Μπανγκλαντές, ξανά σε εργοστάσιο έτοιμων ενδυμάτων. Αυτή τη φορά οι νεκροί είναι «λίγοι»: μόνο 23.

Τρομακτικός είναι ο απολογισμός των πυρκαγιών σε φυλακές. Η θλιβερή πρωτιά ανήκει στην Ονδούρα: 356 νεκροί κρατούμενοι το 2012, 104 νεκροί το 2004 (αυτή η πυρκαγιά προκλήθηκε από βραχυκύκλωμα), 86 νεκροί το 2003. Υψηλές επιδόσεις σε θανάτους κρατουμένων εξαιτίας πυρκαγιάς παρουσιάζει και ο Άγιος Δομίνικος, «η χώρα του Survivor», όπως είναι γνωστή σήμερα για την πλειονότητα των Ελλήνων: 136 νεκροί κρατούμενοι το 2005 και 30 νεκροί το 2002. Ο κατάλογος είναι μακρύς: τα τελευταία χρόνια, δεκάδες φυλακισμένοι απανθρακώθηκαν ή πέθαναν από ασφυξία στη διάρκεια πυρκαγιών στη Χιλή, το Μαρόκο, τη Βενεζουέλα (προ Τσάβες), τη Σαουδική Αραβία.

Όμως το Βόρειο Κένσινγκτον, ΔΕΝ είναι Τρίτος Κόσμος, αλλά Πρώτος. Μια ακριβή περιοχή για την οποία υπήρχαν σχέδια για «εξευγενισμό» (gentrification) και όπου η ύπαρξη ενός συγκροτήματος «λαϊκών κατοικιών», το οποίο διαχειριζόταν μια εταιρεία του Δήμου, αποτελούσε ανορθογραφία.

Σχεδόν από την πρώτη στιγμή οι πυρόπληκτοι ένοικοι του συγκροτήματος υπογράμμισαν τον πολιτικό, τον ταξικό χαρακτήρα αυτής της πυρκαγιάς. Όπως οι ίδιοι είπαν, ο ουρανοξύστης ήταν θύμα «και» των περικοπών στις κρατικές δαπάνες, όχι απλώς των κακοτεχνιών. Λιγότερο κράτος, φτηνότερο κράτος, φτηνότερη και η ανθρώπινη ζωή.

Οι πυρκαγιές σε εργοστάσια και φυλακές του Τρίτου Κόσμου έχουν προφανείς αιτίες: ελλιπής πυρασφάλεια, κακές κατασκευές, συνωστισμός. Για να μη μιλήσουμε για τις καταστροφικές πυρκαγιές στην αρχαία Ρώμη, που διαρκούσαν πολλά μερόνυχτα και αφάνιζαν και είχαν πάρει ενδημικό χαρακτήρα. Αυτές οι ιστορικές πυρκαγιές, για τις οποίες υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία, οφείλονταν, μεταξύ άλλων, στα εύφλεκτα δομικά υλικά, τα στενά ελικοειδή δρομάκια, τη μεγάλη πυκνότητα του πληθυσμού. (Δεν τις έβαλε όλες ο Νέρωνας!)

Έτσι και η προχθεσινή πυρκαγιά δεν έπεσε από τον ουρανό, ούτε ήταν έργο τρομοκρατών.

Θαρρεί κανείς πως ο Τρίτος Κόσμος χτυπά την πόρτα του Πρώτου. Και όχι οποιαδήποτε πόρτα, αλλά την πόρτα του «μέσου φτωχού» και όχι κατ’ ανάγκη του πιο εξαθλιωμένου.

https://www.kommon.gr