Η UNESCO σώζει τη Rosia Montana από τις εξορύξεις χρυσού

Από παλαιότερη διαμαρτυρία στη Βουδαπέστη

Η UNESCO σώζει τη Rosia Montana από τις εξορύξεις χρυσού

Επιμέλεια: Λένα Κυριακίδη

Τεράστια νίκη για τον πολύχρονο αγώνα χιλιάδων ανθρώπων σε ολόκληρη τη Ρουμανία αποτελεί η απόφαση της UNESCO για τα χρυσορυχεία στη Rosia Montana, που εντάσσονται πλέον στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς και στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε Κίνδυνο.

Η πολυαναμενόμενη απόφαση βάζει με ηχηρό τρόπο τέλος στο ενδεχόμενο επανάληψης της εξόρυξης χρυσού και αργυρού στην περιοχή αποκλείοντας στην καναδική εταιρεία «Gabriel Resources» τη δυνατότητα να αναπτύξει καταστροφικό χρυσωρυχείο στα βουνά Απουσένι.

Σύμφωνα με την UNESCO, από την αρχαιότητα γινόταν εξόρυξη χρυσού στην περιοχή, που διαθέτει το πιο σημαντικό, εκτενές και τεχνικά διαφορετικό υπόγειο ρωμαϊκό συγκρότημα εξόρυξης χρυσού παγκοσμίως.

Η ρουμανική κυβέρνηση σχεδίαζε να αρχίσει ξανά την εξόρυξη στο «Rosia Montana» ξεκινώντας τον Ιούνιο του 1999 συνεργασία με τον κολοσσό, ο οποίος ισχυριζόταν ότι ο στόχος του έργου του ήταν βιώσιμος και περιβαλλοντικά υπεύθυνος.

Ωστόσο, πλήθος κατοίκων και ακτιβιστών επεσήμαναν τους κινδύνους που ελλοχεύουν για το περιβάλλον από τη χρήση κυανίου, η οποία είναι απαραίτητη για τη συγκεκριμένη διαδικασία.

Στα χρόνια που ακολούθησαν η «Gabriel Resources» βρέθηκε αντιμέτωπη με οργανώσεις εντός και εκτός της δικαστικής αίθουσας, αλλά τελικά η κυβέρνηση δεν εξέδωσε τις απαιτούμενες για την έναρξη της επιχείρησης άδειες.

Η καναδική εταιρεία υποστηρίζει πως οι ρουμανικές αρχές έχουν παράνομα αποκλείσει και εμπόδισαν την εκτέλεση του έργου για να ζητήσει αποζημίωση δισεκατομμυρίων δολαρίων στο διεθνές διαιτητικό δικαστήριο, το Διεθνές Κέντρο Διευθέτησης Επενδυτικών Διαφωνιών (ICSID) που λειτουργεί στην Ουάσινγκτον.

Η «Gabriel» έφτασε μάλιστα να υποστηρίξει πως το έργο θα προστάτευε την πολιτιστική κληρονομιά του «Rosia Montana» και πως η εμπλοκή της UNESCO έρχεται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις της Ρουμανίας, βάσει των επενδυτικών συμφωνιών.

Η ρουμανική κυβέρνηση είχε ζητήσει την ένταξη του «Rosia Montana Mining Cultural Landscape» στον κατάλογο με τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO το 2016, αλλά στη συνέχεια απέσυρε την αίτηση λόγω της αξίωσης στη διαιτησία.

Ωστόσο, τον Φεβρουάριο του 2020, η κυβέρνηση, αν και με μεγάλη καθυστέρηση, επανενεργοποίησε τη διαδικασία και τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού κήρυξαν την περιοχή «τοποθεσία ιστορικού ενδιαφέροντος».

Πηγή: Εuractiv

ΕΦΣΥΝ