Η ιστορία του πετρελαίου και του φυσικού αερίου περιπλέκεται από αστάθεια και συγκρούσεις. Η άνοδος της Ανατολικής Μεσογείου ως παραγωγικής ενεργειακής περιοχής έχει αυξήσει τις υφιστάμενες εντάσεις μεταξύ ορισμένων παράκτιων κρατών, ενισχύοντας παράλληλα τη συνεργασία μεταξύ άλλων.
Η επικύρωση του χάρτη σχετικά με το Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) εδραιώνει περαιτέρω τη σημασία των χωρών εξαγωγής φυσικού αερίου γενικά και της Αιγύπτου ειδικότερα.
Από πολιτική και οικονομική άποψη, το Κάιρο κατάφερε να ενισχύσει τη θέση της Αιγύπτου ως σημαντικού παραγωγού και εξαγωγέα φυσικού αερίου, αναδεικνύοντας παράλληλα το ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου. Η μεγάλη εγχώρια αγορά της Αιγύπτου, η σημαντική παραγωγική ικανότητα και η στρατηγική θέση την καθιστούν ιδανική υποψήφια για να φιλοξενήσει τα κεντρικά γραφεία του EMGF στο Κάιρο.
Εκτός από την οικονομική λογική, ο αυξανόμενος πληθυσμός της Αιγύπτου απαιτεί όλο και μεγαλύτερους όγκους πρώτων υλών για να ικανοποιήσει τη ζήτηση. Ως εκ τούτου, η ρευστότητα και η πρόσβαση σε πρόσθετες πηγές είναι σημαντικές για τη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας. Το Κάιρο πήρε ένα μάθημα από τις εξελίξεις του 2014/2015, όταν το εγχώρια παραγόμενο φυσικό αέριο για εξαγωγικούς σκοπούς εκτράπηκε για να ικανοποιήσει την εκρηκτική αιγυπτιακή ζήτηση. Αφού έγινε καθαρός εισαγωγέας το 2015, οι δύο εγκαταστάσεις υγροποίησης της χώρας στο Idku en Damietta αναδιαμορφώθηκαν για τη διαδικασία επαναεριοποίησης του υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Το EMGF επιδιώκει να φέρει σε επαφή τις πλούσιες σε ενέργεια χώρες της Ανατολικής Μεσογείου μέσω διαλόγου, πολιτικών διαμόρφωσης, διασφάλισης της ασφάλειας και της αξιοπιστίας για την αύξηση των επενδύσεων και τη στήριξη της ανάπτυξης. Ο χάρτης υπογράφεται και επικυρώνεται από τα ιδρυτικά μέλη Αίγυπτο, Κύπρο, Ελλάδα, Ισραήλ, Ιταλία, Ιορδανία, Παλαιστίνη και Γαλλία. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι παρατηρητές. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Τουρκία έχει παραγκωνιστεί, ενώ δύο Ευρωπαϊκές χώρες που γεωγραφικά δεν ανήκουν στην περιοχή, η Ιταλία και η Γαλλία, είναι μέλη.
Σύμφωνα με τον Οσάμα Μομπάρεζ,υφυπουργό στο υπουργείο Πετρελαίου στο Κάιρο, «αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και μια μεγάλη νίκη για την Αίγυπτο ειδικότερα. Το γεγονός ότι ο καταστατικός χάρτης επέλεξε το Κάιρο για να φιλοξενήσει την έδρα του φόρουμ θα μετατρέψει την Αίγυπτο σε κόμβο της περιοχής για παραγωγούς και εξαγωγείς φυσικού αερίου”.
Εκτός από την επικύρωση του χάρτη του EMGF, ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Σίσι εκμεταλλεύτηκε πρόσφατα την ευκαιρία για να επιβεβαιώσει τη δέσμευσή του στη διμερή συνεργασία.. Οι δύο χώρες εξέφρασαν την προθυμία τους για εντατικοποίηση της συνεργασίας σε πολιτικούς, οικονομικούς, εμπορικούς και γεωργικούς τομείς. Οι χώρες μοιράζονται κυρίως τον ανταγωνισμό προς την Τουρκία, οι εχθρικές ενέργειες της οποίας την έχουν αποξενώσει από τους γείτονές της.
Το πιο σημαντικό, η Κύπρος και η Αίγυπτος επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για κοινές ενεργειακές υποδομές που θα συνδέουν τους πόρους τους. Υποθαλάσσιος αγωγός από κυπριακά υπεράκτια κοιτάσματα θα πρέπει να μεταφέρει το φυσικό αέριο στις εγκαταστάσεις ΥΦΑ της Αιγύπτου για την επανεξαγωγή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη έως το 2024/2025. Η σύνδεση θα εδραιώσει περαιτέρω το ρόλο της Αιγύπτου. Ήδη το ισραηλινό αέριο εξάγεται στις δύο εγκαταστάσεις ΥΦΑ στη βόρειο-αφρικανική χώρα για τον ίδιο σκοπό.
Εκτός από το φυσικό αέριο και το EMGF, η Αίγυπτος ακολουθεί μια τριμερή προσέγγιση με την Κύπρο και την Ελλάδα που υπερβαίνει τα ορυκτά καύσιμα. Οι τρεις χώρες υποτίθεται ότι θα υπογράψουν μνημόνιο κατανόησης το Σεπτέμβρη, το οποίο θα ανοίξει το δρόμο για την Γραμμή διασύνδεσης EuroAfrica. Με το υποβρύχιο καλώδιο, η ΕΕ θα μπορούσε να αξιοποιήσει τη σημαντική ικανότητα της Αιγύπτου στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας γενικά και της ηλιακής ενέργειας ειδικότερα.
Ωστόσο, ο δρόμος προς την ευρωπαϊκή-αφρικανική ολοκλήρωση παραμένει μακρύς και αμαυρώνεται από δυσκολίες. Εκτός από τις τεχνικές προκλήσεις και το τεράστιο σχετικό κόστος, η Τουρκία θα μπορούσε για άλλη μια φορά να λειτουργήσει ως υπονομευτής. Η Άγκυρα έχει ήδη υπογράψει συμφωνία οριοθέτησης με τη λυβική κυβέρνηση στην Τρίπολη, η οποία υποσκάπτει τις τριμερείς φιλοδοξίες της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου. Αν και το σύμφωνο δεν θα έχει καμία πιθανότητα σε διεθνές δικαστήριο, η Τουρκία θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει για να σπείρει αβεβαιότητα και αστάθεια.
Αν υπάρχει ένα πράγμα που δεν αρέσει στις επιχειρήσεις, είναι η αστάθεια και οι συγκρούσεις. Ως εκ τούτου, παραμένει αβέβαιο εάν οι εμπορικές εταιρείες θα είναι πρόθυμες να επενδύσουν δισεκατομμύρια σε ένα έργο που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει καθυστερήσεις και ακόμη και αβεβαιότητα σχετικά με την ολοκλήρωσή του με το τουρκικό ναυτικό στη γωνία για να καθυστερήσει την πρόοδο. Ωστόσο, η επιθετική στάση της Άγκυρας θα έχει επίσης αντίρροπες αντιδράσεις με την ενίσχυση της πολυμερούς συνεργασίας. Να περιμένετε από τα παράκτια κράτη να προωθήσουν έργα όπως το EMGF και να ενισχύσουν τις σχέσεις με απουσία της Τουρκίας.
Mετάφραση: Μ.Στυλιανού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου