Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2024

ΣΔΙΤ στον Απρόπυργο: Γεμάτες φυλακές, γεμάτες τσέπες για εργολάβους Σχέδια ιδιωτικοποίησης του σωφρονισμού και στην Ελλάδα

Έκτωρ-Ξαβιέ Δελαστίκ

▸Ξαναδιαβάζουμε τη μπροσούρα «Το εγκώμιο του εγκλήματος» του Καρλ Μαρξ, καθώς το τελευταίο έτος βρίσκονται σε εξέλιξη οι πρώτες προσπάθειες ιδιωτικοποίησης του σωφρονισμού στην Ελλάδα.

Αναφερόμαστε στη μετεγκατάσταση των φυλακών Κορυδαλλού στον Ασπρόπυργο, με διαγωνισμό που προκηρύχθηκε στις 13/10/2023 ώστε η ανέγερση των νέων φυλακών να γίνει με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Η δεύτερη φάση του διαγωνισμού ξεκίνησε στις 5/3/2024, οπότε δεν υπάρχει ακόμα σύμβαση με τη νικήτρια εταιρία, η οποία θα είναι μία μεταξύ των Άβαξ, Άκτωρ Παραχωρήσεις, ΓΕΚ Τέρνα και Μυτιληναίος [α].

Τίθεται το εύλογο ερώτημα: θα ζήσουμε τον τύπο ληστείας του δημόσιου πλούτου που γίνεται με τα διόδια; Ο διαγωνισμός και η αρθρογραφία φαίνονται να υποδεικνύουν πως όχι. Το έργο αυτό φαίνεται να είναι «μη ανταποδοτική ΣΔΙΤ» [β], οπότε η εταιρία αναλαμβάνει την κατασκευή και συντήρηση του έργου, αποπληρώνεται απ’ ευθείας από το δημόσιο και το τελευταίο έχει και την ευθύνη του να αξιοποιείται το έργο. Φυσικά εδώ θα πρέπει να προσθέσουμε πως ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου ήταν ~300 εκ. ευρώ [γ], ο οποίος μετά από «ανατιμήσεις υλικών» βρίσκεται σήμερα στα ~765 εκ (με ΦΠΑ).

Είναι το ζήτημα απλά οικονομικό; Αντιθέτως, πρόκειται για μια ποιοτική τομή. Το πρώτο και σημαντικότερο στοιχείο είναι οι ίδιες οι υποχρεώσεις του ελληνικού κράτους. Μετά από 4 χρόνια κατασκευής των φυλακών στον Ασπρόπυργο, για τα επόμενα 26 χρόνια θα πληρώνεται η εταιρία ένα προσυμφωνημένο ποσό για συντήρηση, απόσβεση και κέρδος. Πράγμα που σημαίνει πως το ελληνικό κράτος έχει αντικειμενικό συμφέρον να φροντίσει να παραμένουν γεμάτες οι φυλακές. Η βελτίωση της κοινωνικής ζωής και η αποσυμφόρηση των φυλακών μετατρέπονται σε «σπατάλες δημοσίου χρήματος για άδειες κλίνες», κατά την οποία κερδίζει μόνον ο ιδιώτης. Υπό αυτό το πρίσμα (και όχι μόνο από ιδεολογική σκοπιά) πρέπει να διαβάσουμε τις πρόσφατες αναθεωρήσεις του ποινικού κώδικα, οι οποίες σε κάθε δυνατή ευκαιρία αυξάνουν τον πληθυσμό των φυλακών. Είτε όσον αφορά τα χρόνια των ποινών, είτε όσον αφορά το κόψιμο των αναστολών, είτε όσον αφορά τη δυσκολία εφέσεων, η αύξηση του αριθμού των κρατουμένων μετατρέπει σε μονόδρομο το χτίσιμο περισσότερων φυλακών. Δικαιολογείται όμως όλος αυτός ο ντόρος για μια μετεγκατάσταση;

Διαβάζουμε στο «Πόρισμα της Ομάδας Εργασίας για την επεξεργασία και επικαιροποίηση του στρατηγικού πλάνου σωφρονιστικής πολιτικής της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής για τα έτη 2021-2023»: μετεγκατάσταση Φυλακών Κορυδαλλού, Φυλακών Χαλκίδας, Φυλακών Ιωαννίνων (σε περιοχή Natura, με αστεία περιβαλλοντικά αντίμετρα), χτίσιμο νέων φυλακών στη Μεγαλόπολη και το Βόλο, όλες τους με ΣΔΙΤ. Όταν σε ένα μόνο πλάνο έχουν προϋπολογιστεί συμβόλαια για όλες τις μεγάλες κατασκευαστικές, έχουμε στρατηγική μεταφορά δισεκατομμυρίων στους ολιγάρχες. Η δημόσια δικαιολόγηση αυτής απαιτεί εκατοντάδες δελτία ειδήσεων με μόνιμο θέμα την «αύξηση της εγκληματικότητας των νέων», με τη συχνότητά τους να αυξάνεται κάθε φορά που θα γίνεται διαγωνισμός ή υπογραφή σύμβασης. Έτσι πρέπει να διαβάσουμε το κύμα δελτίων Οκτωβρίου (έναρξη κατάθεσης προτάσεων) και το δεύτερο κύμα στο τέλος της άνοιξης – ακριβώς τις περιόδους όπου ξεκινούν η πρώτη και η δεύτερη φάση του διαγωνισμού [δ].

Για να κατανοήσουμε την εποχή που ανοίγεται πρέπει να δούμε την αντίστοιχη εμπειρία των Η.Π.Α., όπου δεν έχει γίνει πλήρης κατάργηση της δουλείας: η 13η τροποποίηση του αμερικανικού συντάγματος διατηρεί με σαφήνεια τη δουλεία ως πιθανή τιμωρία μετά από καταδίκη. Στις ιδιωτικές φυλακές δεν επιβιώνει, αλλά ανθεί η καταναγκαστική εργασία μέχρι και σήμερα βασιζόμενη σε αυτή τη διάταξη, τροφοδοτώντας αρκετές ιδιωτικές εφοδιαστικές αλυσίδες. Πρόσφατη έρευνα του Associated Press [ε] καταγράφει πώς εταιρίες όπως οι McDonald’s, Walmart και Cargill προμηθεύονται μέρος των τροφίμων τους από την καταναγκαστική εργασία τροφίμων των ιδιωτικών φυλακών. Η ευρωπαϊκή πορεία δε θα είναι έτσι χοντροκομμένη λόγω διαφορετικής ιστορίας. Θα το δούμε πρώτα ως «προγράμματα ανταποδοτικής εργασιακής επανένταξης» δημιουργούμενα από ιδιώτες στις ιδιωτικές φυλακές με τις οποίες σχετίζονται.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

[α] Προχωρά η διαδικασία για τη μετεγκατάσταση των φυλακών κορυδαλλού – Το σχέδιο και οι 4 μνηστήρες. Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ. (2024, February 1). https://www.naftemporiki.gr/business/1580821/prochora-i-diadikasia-gia-ti-metegkatastasi-ton-fylakon-korydalloy-to-schedio-kai-oi-4-mnistires/

[β] Συχνές Ερωτήσεις ΣΔΙΤ. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών – Μονάδα ΣΔΙΤ. https://pppunit.minfin.gov.gr/el/sdit/syxnes-erotiseis

[γ] Φυλακές Κορυδαλλού: ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ΑΒΑΞ, mytilineos ετοιμάζονται για τη “μετεγκατάσταση” των 765 εκατ. Insider. (2024, February 1). https://www.insider.gr/epiheiriseis/307826/fylakes-korydalloy-gek-terna-aktor-parahoriseis-abax-mytilineos-etoimazontai

[δ] Προς τη φάση ανταγωνιστικού διαλόγου το ΣΔΙΤ για τις φυλακές Κορυδαλλού. ΣΕΠΕ. (2024, March 6). https://www.sepe.gr/business/22446481/pros-ti-fasi-antagonistikou-dialogou-to-sdit-gia-tis-fulakes-korudallou/

[ε] Mcdowell, R., & Mason, M. (2024, June 3). Prisoners in the US are part of a hidden workforce linked to hundreds of popular food brands. AP News. https://apnews.com/article/prison-to-plate-inmate-labor-investigation-c6f0eb4747963283316e494eadf08c4e

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (14.09.24)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου