Νέες δυνατότητες για τα ελληνικά υποβρύχια στην Ανατολική Μεσόγειο

Προκειμένου τα νέα υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού να δύνανται να επιτελέσουν το πολυδιάστατο επιχειρησιακό έργο που απαιτείται στο θέατρο επιχειρήσεων της Ανατολικής Μεσογείου (και όχι μόνο), δηλαδή με άλλα λόγια να μετουσιώσουν σε πράξη τον χαρακτηρισμό τους ως στρατηγικό όπλο

και ως κύριο μέσο προάσπισης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων (δες το πρώτο μέρος της ανάλυσης με τίτλο: «Οι επιπτώσεις της απόφασης αύξησης της οροφής του στόλου υποβρυχίων» στον σύνδεσμο: http://www.defence-point.gr/news/?p=92962), είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να η σχεδίαση τους να εμφορείται από μία νέα, ολιστική φιλοσοφία που θα τους προσδώσει αυξημένες και ευρέος φάσματος επιχειρησιακές δυνατότητες. ΠΗΓΗ DEFENCE POINT

Με τη συνεργασία του Ινστιτούτου Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας (ΙΑΑΑ–ISDA)

Η συνημμένη διαφάνεια περιγράφει συνοπτικά το όραμα του Ναυτικού των ΗΠΑ για τις επιχειρησιακές δυνατότητες των μελλοντικών του υποβρυχίων που, και το οποίο κατά την άποψη μας, βρίσκεται σε αντιστοιχία με το προτεινόμενο ελληνικό.

Ειδικότερα οι επιχειρησιακές και τεχνικές προδιαγραφές των νέων υποβρυχίων θα πρέπει να ενσωματώνουν τα ακόλουθα συστήματα – χαρακτηριστικά, φυσικά επιπρόσθετα των τυπικών (παραδοσιακών), που μπορούν μάλιστα να χαρακτηριστούν και ως «απαράβατοι όροι»:

>σύστημα αναερόβιας πρόωσης (AIP)
>σύστημα κάθετης εκτόξευσης για κατευθυνόμενα βλήματα πλεύσης (cruise) για την προσβολή στόχων επιφανείας και εδάφους (συμπληρωματικά των τυπικών τορπιλοσωλήνων)
>δυνατότητα ναρκοθέτησης και γενικότερα συμμετοχής σε επιχειρήσεις ναρκοπολέμου
>πυραυλικό σύστημα άμυνας κατά αεροσκαφών και ελικοπτέρων που εκτελούν ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις
>δυνατότητα μεταφοράς, διαχείρισης, άφεσης και επανάκτησης μη επανδρωμένων υποβρυχίων (UUV) και εναέριων (UAV) οχημάτων
>δυνατότητα υποστήριξης επιχειρήσεων δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων
>αυξημένες επικοινωνιακές δυνατότητες

Είναι αυτονόητο ότι η ενσωμάτωση όλων των προαναφερόμενων συστημάτων – δυνατοτήτων και η απαίτηση για μεγαλύτερη αυτονομία θα οδηγήσουν σε αύξηση των διαστάσεων (κύρια της διαμέτρου του ανθεκτικού) και του εκτοπίσματος των νέων υποβρυχίων.

ΑΝΑΛΥΣΗ

Από την αρχή σχεδόν της εμφάνισης του, το υποβρύχιο ως οπλικό σύστημα κατέκτησε κεντρικό ρόλο στο οπλοστάσιο των ναυτικών δυνάμεων ανά τον κόσμο που έγινε ακόμη σημαντικότερος με την εισαγωγή των συστημάτων πυρηνικής πρόωσης που εξασφάλισαν εκτεταμένη αυτονομία σε κατάδυση.

Σήμερα όμως ακόμη και τα συμβατικής πρόωσης υποβρύχια με την ανάπτυξη και εισαγωγή σε υπηρεσία των συστημάτων αναερόβιας πρόωσης (AIP: Air Independent Propulsion) απέκτησαν αυξημένες επιχειρησιακές δυνατότητες, κύρια σε ότι αφορά την αυτονομία τους σε κατάδυση και έπαψαν να θεωρούνται πλέον ο πτωχός συγγενής των πυρηνοκίνητων υποβρυχίων που η τεχνολογία και η χρήση τους αποτελεί προνόμιο των μεγάλων δυνάμεων.

Επιπρόσθετα, τα συμβατικής πρόωσης υποβρύχια λόγω του γενικά μικρότερου, σε σχέση με τα πυρηνοκίνητα, εκτοπίσματος τους θεωρούνται ιδανικότερα για κλειστές θάλασσες και επιχειρήσεις στα παράκτια (littoral) όπου το βάθος των υδάτων είναι εξ ορισμού πολύ μικρότερο από αυτό των ωκεανών. Αναφέρεται παραδειγματικά ότι το Ναυτικό της Γερμανίας με τη μακρόχρονη επιχειρησιακή του παρουσία στη Βαλτική, έχει αποδείξει ότι είναι δυνατή η διεξαγωγή ελιγμών από υποβρύχιο ακόμα και σε βάθος της τάξης των 17 μέτρων.

Όμως για την απρόσκοπτη χρήση του σνόρκελ (αναπνευστήρα) και ενός ελάχιστου ελιγμών διαφυγής, το βάθος δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 40 μέτρων, ενώ η χρήση των τορπιλοσωλήνων απαιτεί ελάχιστο βάθος 25 μέτρων και η ναρκοθέτηση βάθος 18 ως 25 μέτρων.

Το υποβρύχιο έχει δυνατότητα συμμετοχής σε όλα τα είδη ναυτικών επιχειρήσεων και μάλιστα διαδραματίζοντας κομβικό ρόλο, αλλά πρωτίστως συνεχίζει να αποτελεί κύριο μέσο άρνησης θαλάσσιας περιοχής (sea denial).

Οι επιχειρησιακές του δυνατότητες περιλαμβάνουν την ανίχνευση, τον εντοπισμό και την εμπλοκή τόσο υποβρυχίων (έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί τη βέλτιστη από πλευράς αποτελεσματικότητας πλατφόρμα επιχειρήσεων ανθυποβρυχιακού πολέμου) όσο και στόχων επιφανείας. Μάλιστα αν ο οπλισμός του συμπεριλαμβάνει βλήματα πλεύσης (cruise) ή βαλλιστικά τότε αποκτά δυνατότητα και προσβολής στόχων ξηράς.

Επίσης, αποτελεί ιδανικό μέσο συλλογής πληροφοριών, ενεργώντας ως προκεχωρημένος αισθητήρας, πλησίον της εχθρικής ακτογραμμής – ενδοχώρας, ο οποίος δύναται να παρέχει προειδοποίηση και αναφορές τακτικής κατάστασης. Είναι αυτονόητο ότι στη συγκεκριμένη αποστολή η επιχειρησιακή αξία του υποβρυχίου πολλαπλασιάζεται καθώς επιχειρεί επ’ ωφελεία όχι μόνο των ναυτικών δυνάμεων αλλά της διακλαδικής δύναμης που δρα στο συγκεκριμένο θέατρο επιχειρήσεων.

Σε όλες όμως τις περιπτώσεις κυρίαρχο χαρακτηριστικό του υποβρυχίου είναι η πολύ χαμηλή παρατηρησιμότητα του, που του επιτρέπει να δρα μυστικά, δεδομένο που καθιστά επιχειρησιακά αποτελεσματική τη χρησιμοποίηση του σε όλο σχεδόν το φάσμα της σύρραξης, από την κρίση μέχρι και τον πόλεμο. Παράλληλα καθιστά προτιμητέα την εμπλοκή του υποβρυχίου από το αρχικό στάδιο της κρίσης, όταν πιο «εμφανείς» δυνάμεις μπορούν να επιδράσουν αρνητικά σε ενδεχόμενη προσπάθεια αποκλιμάκωσης.

Σε ό,τι αναφορά τους προαναφερθέντες «απαράβατους όρους»:

>Σύστημα αναερόβιας πρόωσης (AIP).

Αναμφίβολα η σημαντικότερη μεταπολεμική εξέλιξη σε ό,τι αφορά τα συμβατικά (μη πυρηνοκίνητα) υποβρύχια είναι η τεχνολογική ωρίμανση και ένταξη σε υπηρεσία των συστημάτων αναερόβιας πρόωσης. Εξοπλισμένα με αυτά το συμβατικό υποβρύχιο σε μεγάλο βαθμό απελευθερώνεται από τη δουλεία του αναπνευστήρα (σνόρκελ) που είναι αναγκαία για την τροφοδότηση με ατμοσφαιρικό οξυγόνο του συστήματος πρόωσης.

Αποκτά σημαντική καταδυτική αυτονομία (στην περίπτωση των Type 214 το σύστημα AIP τεχνολογίας κυψελών καυσίμου –η βασική αρχή λειτουργίας απεικονίζεται στη συνημμένη φωτογραφία- παρέχει ακτίνα ενεργείας σε κατάδυση 1.254 ναυτικά μίλια, σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερη από τα 390 ναυτικά μίλια που παρέχει η συστοιχία συσσωρευτών) ενώ μειώνεται δραματικά η πιθανότητα εντοπισμού (η χρήση του αναπνευστήρα αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες εντοπισμού).

Σήμερα, διεθνώς διατίθεται ποικιλία συστημάτων αναερόβιας πρόωσης που βασίζονται σε διαφορετικές αρχές λειτουργίας. Για παράδειγμα η σουηδική Kockums, σήμερα εταιρία-μέλος του ομίλου ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS) έχει αναπτύξει τον κινητήρα Stirling V4-275R που έχει εγκατασταθεί στα τρία υποβρύχια τύπου Gotland (Type A19) του Ναυτικού της Σουηδίας, επιτρέποντας τους καταδυτική αυτονομία δύο εβδομάδων με ταχύτητα πλεύσης πέντε κόμβων.

Η γαλλική DCNS ανέπτυξε το σύστημα MESMA (Module d’Energie Sous-Marin Autonome), ενώ η ολλανδική Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM) είχε αναπτύξει το σύστημα πετρελαιοκινητήρα κλειστού κυκλώματος (CCD: Close Cycle Diesel) «Spectre» το οποίο όμως δεν εισήλθε ποτέ σε χρήση.

Τέλος, η HDW (επίσης εταιρία-μέλος του ομίλου TKMS) σε συνεργασία με τη Siemens, ανέπτυξε σύστημα AIP που χρησιμοποιεί κυψέλες καυσίμου PEM-FC (Polymer Electrolyte Fuel Cell), η βασική αρχή λειτουργίας του παρουσιάζεται στη συνημμένη φωτογραφία) και το οποίο έχει ήδη εγκατασταθεί και λειτουργεί στα υποβρύχια Type 212, 214, και στο πλαίσιο προγράμματος εκσυγχρονισμού μέσης ζωής (ΕΜΖ) σε ένα υποβρύχιο Type 209/1200 («ΩΚΕΑΝΟΣ» S118).

>Σύστημα κάθετης εκτόξευσης για κατευθυνόμενα βλήματα πλεύσης (cruise) για προσβολή στόχων επιφανείας και εδάφους (συμπληρωματικά των τυπικών τορπιλοσωλήνων).

Μέχρι σήμερα ο τορπιλοσωλήνας διαμέτρου 533 χιλ. (21 ιντσών) αποτελεί το μοναδικό σύστημα άφεσης – εκτόξευσης όπλων στην περίπτωση των συμβατικών (μη πυρηνοκίνητων) υποβρυχίων. Όμως σε αντίθεση με το παρελθόν όπου το μοναδικό όπλο των υποβρυχίων ήταν η βαρεία τορπίλη πλέον υφίσταται η δυνατότητα άφεσης – εκτόξευσης από τον τορπιλοσωλήνα κατευθυνόμενων βλημάτων κατά στόχων επιφανείας και ξηράς.

Αντίθετα, από την αρχή σχεδόν στα πυρηνοκίνητα υποβρύχια υιοθετήθηκε η χρήση συστημάτων κάθετης εκτόξευσης που επιτρέπουν τη μεταφορά, διαχείριση και εκτόξευση μεγάλου αριθμού όπλων έτοιμων προς εκτόξευση (συμπεριλαμβανομένων και στρατηγικών βαλλιστικών βλημάτων, γεγονός που τα κατέστησε το πιο σημαντικό μέλος της τριάδας αποτροπής των μεγάλων δυνάμεων ή για ορισμένες από αυτές το μοναδικό).

Σημειώνεται ότι στην πάροδο των ετών έχουν προταθεί, αλλά χωρίς τελικά να υιοθετηθούν, συστήματα μεταφοράς, διαχείρισης και άφεσης των όπλων εκτός ανθεκτικού. Τα κύρια πλεονεκτήματα τους είναι η αύξηση του επιπέδου ασφαλείας εντός ανθεκτικού (υπενθυμίζεται ότι η έκρηξη των υγρών καυσίμων μίας τορπίλης απετέλεσε το αίτιο για την τραγωδία του ρωσικού υποβρυχίου Kursk), η αύξηση του αριθμού των μεταφερόμενων όπλων και η μείωση του πληρώματος, καθώς η διαδικασία διαχείρισης και άφεσης είναι πλήρως αυτοματοποιημένη.

Τυπικό παράδειγμα μίας ριζοσπαστικής πρότασης η οποία τελικά δεν υιοθετήθηκε ήταν το Magnum, κατά βάση δύο περιστρεφόμενοι ως προς τον διαμήκη άξονα του υποβρυχίου δακτύλιοι οι οποίοι περιμετρικά φέρουν θέσεις αποθήκευσης κανίστρων εκτόξευσης διαφόρων τύπων όπλων.

Πάντως και σήμερα η απαίτηση για πλήρη ολοκλήρωση στο υποβρύχιο συστημάτων διαχείρισης και άφεσης όπλων (WHDS: Weapon Handling and Discharge Systems) που επιτρέπουν τη μεταφορά, διαχείριση και άφεση μεγάλου αριθμού και πολλών τύπων όπλων, με ταυτόχρονη αύξηση του επιπέδου ασφάλειας και ταχύτητα και ευκολία αναχορηγίας παραμένει.

Χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα ολιστικής αντιμετώπισης του καίριου αυτού ζητήματος αποτελεί η λύση που έχει επιλεχθεί από το Ναυτικό των ΗΠΑ για την περαιτέρω εξέλιξη των σύγχρονων πυρηνοκίνητων υποβρυχίων επίθεσης (SSN) τύπου Virginia, με τη μορφή του αποκαλούμενου Virginia Payload Module (VPM).

Τα τέλη Οκτωβρίου 2013 η Διοίκηση Ναυτικών Συστημάτων του Ναυτικού των ΗΠΑ (NAVSEA) οριστικοποίησε τη σχεδίαση του «σπονδύλου φορτίου [υποβρυχίων τύπου] Virginia» (VPM: Virginia Payload Module) που αναπτύσσεται στο πλαίσιο προγράμματος προϋπολογισμού 743 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ.

Το VPM αποτελεί σχεδιαστική τροποποίηση των πυρηνοκίνητων επιθετικών υποβρυχίων (SSN) τύπου Virginia, τα οποία ενσωματώνοντας τη στη διαμόρφωση της έκδοσης Block V, θα αντικαταστήσουν σε υπηρεσία τα τέσσερα πυρηνοκίνητα υποβρύχια κατευθυνόμενων βλημάτων (SSGN) τύπου Ohio.

Το VPM θα αυξήσει το μήκος του σκάφους των Virginia κατά 70 πόδια (21,3 μέτρα) και θα περιλαμβάνει «τέσσερεις σωλήνες [εκτόξευσης οπλικού] φορτίου Virginia» (VPT: Virginia Payload Tube) που ο καθένας θα περιέχει επτά, έτοιμα για εκτόξευση κατευθυνόμενα βλήματα πλεύσης TLAMs (Tomahawk Land Attack Missiles).

Σε συνδυασμό με τους δύο VPT που ήδη διαθέτει το υποβρύχιο στο πρωραίο τμήμα του, που ο καθένας περιέχει έξι TLAMs, ο συνολικός αριθμός των όπλων θα αυξηθεί στα 40.

Προτού καταλήξει στο VPM στην παρούσα μορφή του η NAVSEA το 2012 είχε μελετήσει την ενσωμάτωση μίας εκδοχής του με μήκος 97 ποδών (29,56 μέτρα). Μάλιστα, προκειμένου να μην επηρεασθεί το εξωτερικό σχήμα του σκάφους του υποβρυχίου και άρα η υδροδυναμική του, είχε επιλεγεί η διάμετρος του τμήματος του VPM που θα ενσωματώνονταν στο ανθεκτικό να μειωθεί από τα 34 πόδια (10,36 μέτρα) στα 26 πόδια (7,92 μέτρα).

Στο διάκενο των οκτώ ποδών (2,43 μέτρων) μεταξύ ανθεκτικού και εξωτερικού καλύμματος θα εγκαθίστατο οι μηχανισμοί για την ανάπτυξη των θυρών εκτόξευσης του VPM. Όμως τελικά για λόγους ευκολίας της εγκατάστασης και μείωσης του κόστους το Ναυτικό των ΗΠΑ αποφάσισε να το VPM να έχει την ίδια διάμετρο με το ανθεκτικό (34 πόδια) και οι μηχανισμοί (που πλέον προεξέχουν του σκάφους) να καλυφθούν με ειδικό κάλυμμα που θα μπορούσε να παρομοιαστεί με ουραίο πτερύγιο.

Από τα προαναφερθέντα θα επισημάνουμε δύο αριθμητικά δεδομένα. Το πρώτο είναι η διάμετρος των 26 ποδών (7,92 μέτρα) που αντιστοιχεί στο ελάχιστο μήκος του σωλήνα εκτόξευσης που απαιτείται για την εκτόξευση υπό κατάδυση ενός βλήματος Tomahawk.

Το δεύτερο είναι η διάμετρος ανθεκτικού των υποβρυχίων τύπου Virginia (34 πόδια, 10,36 μέτρα, εκτόπισμα 7.900 τόνοι). Σε αντίθεση η διάμετρος ανθεκτικού μερικών γνωστών συμβατικών υποβρυχίων είναι: Type 209/1400 (6,2 μέτρα, εκτόπισμα 1.480 τόνοι), Type 212 (5,68 ως 7 μέτρα, εκτόπισμα 1.485 τόνοι), Type 214 (6,3 μέτρα, εκτόπισμα 1.800 τόνοι) και Type 216 (8,1 μέτρα, εκτόπισμα 4.000 τόνοι).

Αν λοιπόν τα 26 πόδια (7,92 μέτρα) αποτελούν το ελάχιστο μήκος του σωλήνα εκτόξευσης τότε είναι προφανές ότι η ομαλή (χωρίς δηλαδή σημαντικές παρενέργειες στο κόστος, την ευκολία και φυσικά την υδροδυναμική συμπεριφορά του σκάφους) ενσωμάτωση συστημάτων κάθετης εκτόξευσης στα νέα ελληνικά υποβρύχια επιβάλλει την αύξηση της διαμέτρου του ανθεκτικού τουλάχιστον στα 8 μέτρα ή ακόμη και παραπάνω, ώστε να αποφευχθεί η τοποθέτηση καλύμματος με την μορφή ουραίου πτερυγίου για τους μηχανισμούς των θυρίδων των σωλήνων εκτόξευσης.

>Δυνατότητα μεταφοράς, διαχείρισης, άφεσης και επανάκτησης μη επανδρωμένων υποβρυχίων (UUV) και εναέριων (UAV) οχημάτων.

Η δραματική επέκταση της εμβέλειας επιτήρησης, αναγνώρισης και στοχοποίησης (πρόκτησης στόχων) του υποβρυχίου επιτυγχάνεται μόνο με την ενσωμάτωση και ολοκλήρωση σε αυτό μη επανδρωμένων υποβρυχίων (UUV) και εναέριων (UAV) οχημάτων που μπορεί να είναι διαμορφωμένα ως όπλα ή ως αισθητήρες.

Τα UUV θα επεκτείνουν σημαντικά την εμβέλεια εντοπισμού αλλά και εμπλοκής του υποβρυχίου και θα προσδώσουν πολύ μεγάλες δυνατότητες σε όλο το εύρος των αποστολών που μπορεί να αναλάβει: αναγνώριση ναρκοπεδίων, ναρκοθηρία (εξουδετέρωση) ναρκών, ανίχνευση εχθρικών υποβρυχίων, επιθετική ναρκοθέτηση, συλλογή πληροφοριών, χαρτογράφηση του πυθμένα και άλλα επιχειρησιακά έργα που η διατήρηση της χαμηλής παρατηρησιμότητας αποτελεί υψηλής προτεραιότητας απαίτηση.

Τα UUV θα μπορούν να αφεθούν από τορπιλοσωλήνες, συστήματα κάθετης εκτόξευσης ή ακόμη και από ειδικά διασκευασμένες τορπίλες (όπως η εικονιζόμενη στο κάτω μέρος της συνημμένης φωτογραφίας DM2A4 AUV που αποτελεί μέλος της οικογενείας τορπιλών DM2A4).

Για εύκολα κατανοητούς λόγους αναγκαία είναι και η ενσωμάτωση και ολοκλήρωση της δυνατότητας μεταφοράς, διαχείρισης, άφεσης -εκτόξευσης και ανάκτησης μη επανδρωμένων αεροχημάτων (UAV: Unmanned Air Vehicles). Τα UAV μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την απόκτηση δεδομένων στοχοποίησης για την προσβολή ποικίλων στόχων (υποβρυχίων, σκαφών επιφανείας, ξηράς) με τορπίλες ή κατευθυνόμενα βλήματα, για την υποστήριξη ειδικών δυνάμεων αναπτυσσόμενων στην περιοχή επιχειρήσεων και φυσικά στη συλλογή πληροφοριών επ’ ωφελεία του διοικητή θεάτρου επιχειρήσεων.

Οι σχετικές τεχνολογίες έχουν ωριμάσει και η πρόσφατη εκτόξευση (απεικονίζεται στη συνημμένη φωτογραφία) από τορπιλοσωλήνα του αμερικανικού πυρηνοκίνητου υποβρυχίου USS Providence SSN 719 με τη χρήση του συστήματος εκτόξευσης Sea Robin του μη επανδρωμένου αεροχήματος XFC (eXperimental Fuel Cell Unmanned Aerial System: πειραματικό μη επανδρωμένο αερόχημα κυψελών καυσίμου) αποτελεί πολύ σημαντική εξέλιξη.

Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης δοκιμής το XFC εκτέλεσε πτήση διάρκειας αρκετών ωρών επιδεικνύοντας τη δυνατότητα μετάδοσης βίντεο σε αληθή χρόνο τόσο στο USS Providence, όσο και σε μονάδες επιφανείας και τον ναύσταθμο του Norfolk (δες σχετικά την ανάρτηση «UAV εκτοξεύεται από το USS Providence SSN 719 σε κατάδυση!» στον σύνδεσμο: http://www.defence-point.gr/news/?p=90985).

>Πυραυλικό σύστημα άμυνας κατά αεροσκαφών και ελικοπτέρων που εκτελούν ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις.

Σε ότι αφορά τον μεγάλο κίνδυνο που αποτελούν για το υποβρύχιο τα αεροσκάφη και ελικόπτερα ναυτικής συνεργασίας δεν απαιτείται ιδιαίτερη αναφορά ή ανάλυση του. Προφανώς η ενσωμάτωση στο υποβρύχιο οπλικού συστήματος το οποίο παρέχει δυνατότητα αυτοάμυνας σε αυτές τις απειλές είναι επιθυμητή, ειδικά στην περίπτωση που στον εναέριο χώρο υπεράνω της περιοχής επιχειρήσεων η αεροπορική κυριαρχία ή έστω τουλάχιστον η αεροπορική υπεροχή σε τόπο και χρόνο δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί.

Στην πάροδο των ετών έχουν παρουσιαστεί διάφορα συστήματα για την ικανοποίηση της συγκεκριμένης επιχειρησιακής απαίτησης, όπως το απεικονιζόμενο στη συνημμένη καλλιτεχνική απεικόνιση σύστημα Submarine Air Defence της γαλλικής DCNS.

Ανάλογο είναι το γερμανικής προέλευσης (αναπτύσσεται από κοινού από τις Diehl BGT Defence και TKMS/HDW) «διαδραστικό συστήματα άμυνας και κρούσης υποβρυχίων» (IDAS: Interactive Defence and Attack System for Submarines).

Το IDAS χρησιμοποιεί ως βλήμα έκδοχο του γνωστού βλήματος αέρος – αέρος IRIS-T που κατευθύνεται με οπτική ίνα (κατά συνέπεια επιτρέπει τον έλεγχο του βλήματος από το Κέντρο Πληροφοριών Μάχης του υποβρυχίου καθ’ όλη τη διάρκεια της πτήσης του, επιτρέποντας αλλαγή στόχου, διόρθωση της πορείας, αλλαγή του σημείου προσβολής ή ακόμα και ακύρωση της προσβολής) και έχει βεληνεκές περί τα 20 χιλιόμετρα.

Κατά τους κατασκευαστές του το IDAS μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προσβολή εχθρικών ελικοπτέρων, μικρού ή μεσαίου εκτοπίσματος εχθρικών σκαφών επιφανείας και παράκτιων στόχων ξηράς. Η εκτόξευση του θα γίνεται από τους τορπιλοσωλήνες του υποβρυχίου χωρίς τη χρήση ειδικής κάψουλας (τέσσερα βλήματα IDAS θα μπορούν να τοποθετηθούν με ειδικό φορέα σε τυπικό τορπιλοσωλήνα διαμέτρου 21 ιντσών, απεικονίζονται στο δεξιό της συνημμένης φωτογραφίας).

Υπενθυμίζεται, ότι στις 9 Μαΐου 2013 υπεγράφη συμφωνία μεταξύ της τουρκικής εταιρίας Roketsan και της γερμανικής κοινοπραξίας IDAS (την οποία έχουν συστήσει οι TKMS και Diehl BGT Defence και στην οποία συμμετέχει και η νορβηγική Nammo που αναπτύσσει τον πυραυλοκινητήρα του βλήματος). Η συμφωνία αφορά την ανάπτυξη και παραγωγή του εκτοξευόμενου IDAS για λογαριασμό της Τουρκίας.

>Αυξημένες επικοινωνιακές δυνατότητες.

Ο εξοπλισμός των νέων υποβρυχίων με ποικίλα σε όπλα και αισθητήρες (είτε άμεσα είτε έμμεσα με τη μορφή οργανικών UUV και UAV) αλλά και η προφανής ανάγκη αμφίδρομης ανταλλαγής, με μεγάλη ταχύτητα, μεγάλου όγκου κρυπτασφαλισμένων δεδομένων στο πλαίσιο του «συστήματος συστημάτων» που η χώρα μας πρέπει να δημιουργήσει στην Ανατολική Μεσόγειο επιβάλλει τον εξοπλισμό τους με αυξημένες επικοινωνιακές δυνατότητες.

Η απαίτηση αυτή δεν μπορεί πλέον να ικανοποιηθεί από τις χαμηλής ταχύτητας και μικρού όγκου μετάδοσης δεδομένων επικοινωνίες λίαν χαμηλών συχνοτήτων (VLF) και εξαιρετικά χαμηλών συχνοτήτων (ELF). Μόνο η ενσωμάτωση νέου τύπου επικοινωνιακών ιστών, συρόμενων επικοινωνιακών διατάξεων, επιπλεόντων κεραιών, σημαντήρων κ.α., σε συνδυασμό με τη χρήση δορυφορικών επικοινωνιών μπορούν να ικανοποιήσουν τη σχετική απαίτηση.

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ

Τα νέα ελληνικά υποβρύχια θα πρέπει να είναι ολοκληρωμένες πλατφόρμες που θα πρέπει να διαθέτουν αυξημένες δυνατότητες,

>συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης, πρόσκτησης στόχων και αναγνώρισης,
>επικοινωνιών
>προσβολής στόχων υποβρυχίων, επιφανείας και ξηράς (οι τελευταίοι μέσω της χρήσης κατευθυνόμενων βλημάτων πλεύσης των οποίων η απόκτηση και ενσωμάτωση στα υποβρύχια θα αναβαθμίσουν δραστικά την εθνική ικανότητα αποτροπής)
>υποστήριξης επιχειρήσεων δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων και
>αυτοάμυνας τόσο με αντίμετρα όσο και με βλήματα βαλλόμενα υπό κατάδυση κατά στόχων αέρος (αεροσκάφη – ελικόπτερα)

Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό απαιτείται η από σήμερα λεπτομερής και συστηματική παρακολούθηση, καταγραφή και ανάλυση όλων των τεχνολογικών εξελίξεων και πρωτοβουλιών που λαμβάνουν χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο στους προαναφερθέντες τομείς και ταυτόχρονα η καλλιέργεια σε επίπεδο διακρατικών σχέσεων του περιβάλλοντος για την αποδέσμευση των κρίσιμων τεχνολογιών που απαιτείται να ενσωματωθούν στη νέα σχεδίαση.

Κλείνοντας, θα επισημάνουμε ότι τα νέα υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού, εφόσον ενσωματώσουν τις προαναφερθείσες επιχειρησιακές δυνατότητες δεν αποτελούν μόνο στρατηγικό όπλο και κύριο μέσο προάσπισης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων σε εθνικό επίπεδο, αλλά και πολύ μεγάλης αξίας «περιουσιακό» στοιχείο σε διεθνές – διακρατικό.

Μέρος Γ’: Οι οικονομικοί και βιομηχανικοί παράμετροι
Μέρος Α’: Οι επιπτώσεις της απόφασης αύξησης της οροφής του στόλου υποβρυχίων (http://www.defence-point.gr/news/?p=92962)