Νομικές προσπάθειες για την εισαγωγή του όρου «οικοκτονία» στο Διεθνές Δίκαιο

AP Photo/Noah Berger

Διεθνής σύμπραξη δικηγόρων καταρτίζει σχέδιο, προκειμένου να εισαχθεί επίσημα ως νομικά κατοχυρωμένος όρος η «οικοκτονία» στο Διεθνές Δίκαιο, στο πνεύμα των όρων «ανθρωποκτονία», «γενοκτονία» κλπ, καθώς σε συνάφεια με εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Στόχος είναι η εγκαθίδρυση διατάξεων που θα ποινικοποιούν την εγκληματική καταστροφή των οικοσυστημάτων και του περιβάλλοντος, κυρίως από τις διαδεδομένες επιχειρηματικές δραστηριότητες του ιδιωτικού τομέα. 

Η πρωτοβουλία χαίρει ήδη αποδοχής διαφόρων ευρωπαϊκών και νησιωτικών κρατών, που βιώνουν έντονα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως για παράδειγμα η άνοδος της στάθμης της θάλασσας. Την επιτροπή συντονισμού της πρωτοβουλίας καθοδηγούν ο καθηγητής Φίλιπ Σαντς, από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και η Φλόρενς Μάμπα, πρώην δικαστίνα στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ). 

Το εγχείρημα, που συγκροτήθηκε από το Ίδρυμα Τερματισμού της Οικοκτονίας μετά από αίτημα Σουηδών βουλευτών, ξεκίνησε αυτό το μήνα, προκειμένου να συγχρονιστεί με την 75η επέτειο από την έναρξη των Δικών της Νυρεμβέργης το 1945 για τα εγκλήματα πολέμου των Ναζί. 

Μεταξύ των υποστηρικτών του σχεδίου είναι και ο Εμμανουέλ Μακρόν, η βελγική κυβέρνηση και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη και πρόσωπα του πολιτικού και νομικού κόσμου. Σύμφωνα με το ηγετικό στέλεχος της βρετανικής Δικαιοσύνης, Ντέιβιντ Λάμι, η «οικοκτονία» πρέπει να αποκρυσταλλωθεί νομικά. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, είχε υποσχεθεί παλιότερα να ιεραρχήσει τα εγκλήματα που συντελούν στην «καταστροφή του περιβάλλοντος», την «εκμετάλλευση των φυσικών πόρων» και την «παράνομη απαλλοτρίωση» της γης. 

Πάντως, σύμφωνα με έγγραφο δεοντολογίας του ΔΠΔ το 2016, δεν υπήρχε άμεση πρόθεση εισαγωγής νέου νομικού πλαισίου για το περιβάλλον, παρά η διεύρυνση του ήδη υπάρχοντος για τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Ωστόσο, μέχρι στιγμής, δεν έχει γίνει κάποια έρευνα ή εκδίκαση υπόθεσης για περιστατικά που εμπίπτουν σε αυτό το πλαίσιο.

Στο μεταξύ, η πρόεδρος του Ιδρύματος για τον Τερματισμό της Οικοκτονίας, Τζότζο Μέτα, δήλωσε στον «Guardian»: «Τις περισσότερες φορές η οικοκτονία αποτελεί εταιρικό έγκλημα. Η ποινικοποίηση ενός πράγματος από το ΔΠΔ σημαίνει ότι τα κράτη που έχουν επικυρώσει τη διάταξη, οφείλουν να την ενσωματώσουν στην εθνική νομοθεσία τους. Αυτό σημαίνει ότι δίνονται πολλές επιλογές για τη δίωξη παραβατικών εταιρειών ανά τον κόσμο».

Σύμφωνα με την ίδια, η πρόκληση σε αυτή τη διαδικασία βρίσκεται στον ορισμό του εγκλήματος για την οικοκτονία. Για παράδειγμα δεν θα μπορούσε να αποτελέσει ποινικά διώξιμη πράξη το κόψιμο ενός δέντρου σε μια πράσινη υπαίθρια έκταση, εξήγησε. Αντίθετα, «θα έπρεπε να σημειωθεί μαζική, συστηματική ή εκτεταμένη καταστροφή», συμπλήρωσε. «Μιλάμε δηλαδή για περιστατικά όπως η αποψίλωση του Αμαζονίου σε τεράστια κλίμακα, η βιομηχανική αλιεία θαλάσσιων ειδών ή η διαρροή πετρελαίου στη θάλασσα», διευκρίνισε.

Με πληροφορίες από τον Guardian

efsyn.gr